M – MDINA & RABAT
Miasto ciszy
Niewielkich rozmiarów miasteczko usytuowane w centralnej części Malty. To dawna stolica kraju. Mdina zachowała wyjątkowy średniowieczny charakter. Otoczona murami obronnymi i systemem fortyfikacji zachwyca pięknem architektury.
Miejscowość w granicach murów obronnych liczy niepełna 300 mieszkańców. Poza murami obronnymi znajduje się już 12 tys. Rabat (jeden z większych ośrodków jak na maltańskie warunki przystało).
Co ciekawe, na przestrzeni dziejów to Rabat stanowił przedmieścia w odniesieniu do Mdiny (dosłowne przełożone z j. arabskiego). Nazwę Mdina z kolei należy tłumaczyć jako miasto. Proporcje demograficzne uległy odwróceniu. Uwzględniając jednak ruch turystyczny, Mdina cieszy się zdecydowanie większym zainteresowaniem. Nie dziwi to jeżeli spojrzymy na piękno architektury i bogatą historię miasta. Mdina została założona przez Fenicjan w VIII w p.n.e. Miasto rozbudowali Rzymianie. Przebudowali je z kolei Saraceni, którzy w 870 r n.e. podbili Mdinę. Koczownicze plemiona arabskie zmniejszyły powierzchnię Mdiny kosztem budowy średniowiecznych fortyfikacji. Mdina stała się stolicą Malty aż do przybycia na wyspę Joannitów w XVI w. Do miasta przedostałem się przez XVIII w. Bramę Miejską, która wiedzie przez kamienny most. Zdobiona jest herbem Zakonu Maltańskiego oraz rzeźbami lwów.
Za bramą po prawej stronie znajduje się Pałac Wielkiego Mistrza Joannitów – Palazzo Vilhena. Obecnie mieści się tu Muzeum Historii Naturalnej.
Wąskimi uliczkami włóczę się po Mdinie podziwiając detale architektoniczne, łuki nad oknami, portale, piękne maltańskie balkony oraz ornamenty… kołatek do drzwi.
Po kilku minutach docieram do Placu św. Pawła. Stoi tu główna świątynia archidiecezji maltańskiej – Katedra Św. Pawła.
Po trzęsieniu ziemi, które dotknęło Mdinę pod koniec XVII w. świątynię odbudowano według projektu wybitnego maltańskiego barokowego architekta Lorenzo Gafy. Nie zrekonstruowano jednak wszystkich kamienic wokół katedry. W tym miejscu dzisiaj znajduje się największy plac Mdiny. Podobnie jak katedra, został nazwany na cześć św. Pawła, który w 60 r. n.e. rozbił się u wybrzeży Malty i zapoczątkował tu chrześcijaństwo. Prawdopodobnie w miejscu, gdzie stoi katedra, znajdował się dawniej dom Publiusza – rzymskiego namiestnika, który nawrócił się na chrześcijaństwo. Na fasadzie kościoła, podobnie jak na wielu innych maltańskich świątyniach, zamontowano dwa zegary. Jeden wskazuje właściwą godzinę. Drugi fałszywą, by zmylić diabła 🙂
W historycznym budynku obok kościoła urządzono Muzeum Katedralne. Po drugiej stronie uwagę koncentruję na neogotyckiej willi szlacheckiej Casa Gourgion.
Dalej za placem znajduje się Kaplica w. Rocha, a także Kościół Karmelitów. Gustownie prezentuje się Palazzo Falson. Na końcu wąskiej uliczki usytuowany jest Plac Bastionu. Tutaj kończy się średniowieczna Mdina. Zza murów obronnych na wzgórzu rozpościera się ciekawa panorama na okolice.
Podobno przy dobrej pogodzie widać stąd nawet Etnę. Kiedy Joannici przenieśli stolicę do Birgu Mdina straciła na znaczeniu. Opustoszała. Nazywana jest miastem ciszy. Za wyjątkiem dostawców jest wyłączona z ruchu samochodowego. Oczywiście trudno mówić o zupełnej ciszy w przypadku dużego ruchu turystycznego. Czasem jednak wystarczy skręcić w boczną uliczkę, żeby jej doświadczyć.
Tak właśnie było ze mną, kiedy zmierzałem w stronę Placu Mesquita, który posłużył jako scenografia do popularnego serialu „Gra o tron”. Przyznaję się bez bicia, że nie oglądałem 🙂 Za murami Mdiny znajduje się wspomniany Rabat.
Najważniejszy zabytek stanowi tu barokowa Bazylika św. Pawła. Wspólną fasadą złączona jest z kościołem św. Publiusza.
W podziemiach świątyni zlokalizowana jest grota, w której podczas pobytu na Malcie miał ukrywać się św. Paweł.
W Rabacie znajdują się także podziemne katakumby. Najbardziej znane to katakumby św. Pawła, a także św. Agaty. System podziemnych korytarzy ma ok. 2 tys. m² W czasie II wojny światowej służyły jako schrony dla ludności.
