V – VELEHRAD
Śladami Cyryla i Metodego
Mała miejscowość w Czechach, na Morawach, oddalona godzinę jazdy samochodem na wschód od Brna, w bliskim sąsiedztwie miasta Uherské Hradiště. Mimo, że Velehrad liczy zaledwie niewiele ponad tysiąc mieszkańców, może poszczycić się bogatą historią. Tu właśnie znajdowała się dawna stolica państwa wielkomorawskiego (niektóre źródła wskazują na oddalone o trzy kilometry Staré Město). Książę wielkomorawski Rościsław obawiał się wpływów duchowieństwa niemieckiego i arcybiskupa Salzburga. Sprowadził on zatem w IX w. do Velehradu misjonarzy Cyryla i Metodego.
Bizantyjscy bracia przeprowadzili misję chrystianizacji. Krzewili wiarę chrześcijańską w języku zrozumiałym dla Słowian, opracowując alfabet tzw. Głagolicę. Tworzyli zręby języków słowiańskich. Święty Metody uznawany jest za ojca literatury słowiańskiej. Właśnie w Velehradzie znajduje się jego domniemane miejsce spoczynku. Ewangelizacja Cyryla i Metodego obejmowała wpływy od Bałkanów aż po Kijów.
Działalność świętych miała ogromne znaczenie w procesie kształtowania chrześcijańskich korzeni Europy. W żaden sposób nie można tego zapominać i absolutnie kwestionować. Warto zadać sobie jednak pytanie w jakiej dzisiaj kondycji są te historyczne fundamenty chrześcijaństwa na „starym kontynencie”… Wróćmy jednak do samej miejscowości. Na początku XIII w. przybyli tu Cystersi. Założyli klasztor, który na przestrzeni dziejów został wielokrotnie przebudowany.
Dzisiaj w Velehradzie dumnie prezentuje się największy barokowy obiekt sakralny w Czechach – Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętych Cyryla i Metodego.
Obecnie kościół należy do Jezuitów. W prawej nawie dostrzegamy obraz świętych misjonarzy namalowany przez Jana Matejkę. Po dwóch stronach ołtarza usytuowano figury świętych Piotra i Pawła oraz Cyryla i Metodego.
Największą uwagę koncentrujemy jednak na wspaniałym sklepieniu z malowidłami.
Bazylika w Velehradzie jest także jednym czterech sanktuariów na świecie, którym papież Jan Paweł II ofiarował Złotą Różę.
W sąsiedztwie kościoła znajduje się kompleks budynków klasztornych. My tymczasem ruszamy kilometr na wschód do miejscowości Modrá. Zwiedzamy archeologiczny skansen z rekonstrukcją grodu państwa wielkomorawskiego.
Osada sprzed wieków otoczona jest drewnianą palisadą.
Godzinny spacer wokół pradawnej zabudowy jest swoistą podróżą w czasie.
Obok skansenu znajduje się małe centrum edukacyjne „Żywa woda”. Emocje towarzyszą nam w trakcie przechadzki w największym słodkowodnym tunelu w środowisku naturalnym w Europie pod powierzchnią stawu. Gigantyczne bieługi, sumy, jesiotry i inne „wodne potwory” otaczają nas zewsząd.
Momentami odnoszę wrażenie, że spoglądają na nas jak na potencjalny posiłek… 🙂
W przeciwnym kierunku od Velehradu zlokalizowane jest miasteczko Buchlovice z okazałym barokowym pałacem.
Powstał on na początku XVIII w. z inicjatywy Jana z Petřwaldu, właściciela oddalonego o kilka kilometrów na północny zachód zamku Buchlov. Pałac wybudował dla swojej żony Eleonory.
Na dziedzińcu znajduje się ciekawa fontanna. Pozytywnie nastraja spacer w ogrodach przypałacowych. Park zaprojektowany w stylu francuskim obejmuje powierzchnię prawie 20 ha.
W okolicy znajduje się cały szereg interesujących atrakcji. Wspomniany wcześniej zamek Buchlov, malownicze winnice i miasteczka. To już jednak temat na inną opowieść.